Trẻ em ở đô thị chơi ở đâu

Không chỉ với các khu dân cư đô thị cũ mà còn thiếu trầm trọng ngay tại các khu đô thị mới luôn luôn được quảng cáo với tiêu chí tiện nghi, sang trọng và hiện đại.

Trong bối cảnh quỹ đất thành phố Hà Nội khan hiếm đắt đỏ, các chủ đầu tư tận dụng từng m2 đất để xây dựng, bê tông hoá mọi diện tích đất trống trong khu đô thị, nhằm tối đa hoá lợi nhuận tạo nên những không gian bức bách, chật chội.

Thiếu từ khu dân cư cũ

Các khu vui chơi dành cho trẻ em tại Hà Nội tập trung phần lớn vào vài địa điểm như: vườn bách thú, công viên thủ lệ, công viên thống nhất, cung thiếu nhi… Đánh giá khách quan thì đây cũng không phải địa điểm hoàn toàn dành cho trẻ em cũng như điều kiện về thời gian, khoảng cách đáp ứng được nhu cầu của các gia đình có con nhỏ hiện nay. Tại các trường mẫu giáo hay cụm điểm tại các khu tập thể, len lỏi trong cụm điểm dân cư thì diện tích và quy mô của khu vui chơi vô cùng chật trội, tình trạng xuống cấp các trang thiết bị han gỉ, hỏng hóc, thiếu ánh sáng, không ai chăm sóc vô tình biến nơi vui chơi của thế hệ tương lai thành nơi lưu cữu rác rưởi thậm chí thành nơi tụ tập của tệ nạn xã hội.

Chị Nguyễn Phương Quế, sống tại KKT gần đường Thái Hà cho biết, dưới sân khu tập thể có điểm vui chơi dành cho trẻ em, có một ô cầu trượt nhỏ, một xích đu và một cầu bập bênh. Tuy nhiên, chị không đoán được những thiết bị này có từ bao giờ, không thấy ai đứng ra quản lý, tình trạng mất vệ sinh và không an toàn nên chị không dám cho con trai 4 tuổi xuống chơi. Trong khi đó xắp xếp khéo lắm vợ chồng chị mới đưa con đi siêu thị hoặc xem phim một tháng đôi lần, chứ không gian vui chơi ngoài trời cho cháu vận động thể chất thì rất khó tìm mà nếu có thì cũng ở rất xa không thể đến thường xuyên.

Cho đến khu đô thị mới

Quá khó để tìm thấy một khu vui chơi đúng nghĩa cho trẻ em trong các khu đô thị mới hiện nay. Trong các đồ án thiết kế quy hoạch dự án khu đô thị không thiếu các chỉ tiêu dành cho nhà trẻ, mẫu giáo, khu không gian sinh hoạt công cộng nhưng thực tế triển khai lại thiếu sót rất nhiều những điểm cụm vui chơi. Tại khu đô thị Trung Yên, Trung Hòa Nhân Chính, Việt Hưng… tỷ lệ bê tông hóa đạt gần 100% và hoàn toàn vắng bóng những điểm vui chơi cho trẻ em. Một số dự án quan tâm đến khu vui chơi cho trẻ em, đặc biệt là các dự án của Tập đoàn Phát triển Nhà & Đô thị Việt Nam (HUD): như khu đô thị Linh Đàm hay khu Việt Hưng,… Một số dự án mới khác như KĐT Kim Văn – Kim Lũ của HUD hay Golden Silk của Vinaconex 2,… cũng đã tính đến các khu vui chơi cho trẻ em ngay từ bản vẽ. Tuy nhiên, việc tiếp cận được tới các khu vui chơi này của trẻ em cũng không phải đơn giản. Tại KĐT Mỹ Đình, để vào được khu vui chơi cho trẻ em chi phí vào cổng cho hai bố mẹ đi kèm mất khoảng 200.000đ, thêm vài trò chơi cho các bé mất thêm khoảng 100.000đ – 200.000đ nữa.

Nhu cầu về khoảng không gian sân chơi ngoài trời dành cho trẻ em thành thị càng trở nên xa vời thì tại Ciputra, việc xuất hiện các khu vui chơi tự do miễn phí cho trẻ em trở thành điểm đến hấp dẫn của các gia đình có con nhỏ. Toạ lạc trên diện tích khoảng 500m2, khu vui chơi bố trí người bảo vệ trông xe miễn phí cho cả ô tô và xe máy. Nằm trong khuôn viên cây xanh được cắt tỉa chăm sóc kỹ lưỡng, vòng ngoài có ghế ngồi dành cho phụ huynh, người nhà. Các thiết bị đồ chơi khá phong phú: thú nhún máy bay, phi thuyền, bập bênh… Ở giữa trung tâm khu vui chơi là khu nhà trượt liên hoàn bằng nhựa màu sắc sặc sỡ. Do đặc thù khu đô thị này có nhiều người nước ngoài sinh sống nên trẻ em đến đây thuộc nhiều quốc tịch và làn da khác nhau, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nga, cho đến các bé có bố mẹ là người Anh, Mỹ, dù vậy, các bạn vẫn chơi với nhau rất hoà đồng và thân thiện. Ngoài ra, chủ đầu tư cũng thường xuyên bảo dưỡng định kỳ, thay thế mọi thiết bị hỏng để đảm bảo độ an toàn cho các bé. Đáng tiếc, một mô hình khu vui chơi như vậy chỉ không hề là phổ biến. 

Cần sự quan tâm từ các chủ đầu tư

Nhà thầu & Thị trường Xây dựng đã cố gắng liên lạc với một vài chủ đầu tư khu đô thị để hỏi về vấn đề phát triển các khu vui chơi, giải trí và dịch vụ cho trẻ em nhưng đều khó tiếp cận và bộ phận truyền thông thì từ chối trả lời hoặc hẹn lịch gặp vào dịp khác.

Tuy nhiên, theo ý kiến của các nhà nghiên cứu chính sách, kinh tế, xã hội, cũng như bản thân các cư dân khu đô thị đều cho rằng: thay vì lợi ích trước mắt, cố gắng tận dụng từng m2 đất đô thị cho phát triển nhà ở thì các nhà tư vấn thiết kế, chủ đầu tư nên quan tâm hơn đến lợi ích cộng đồng, nhất là việc xây dựng các khu sinh hoạt công: công viên, cây xanh, khu vui chơi trẻ em,… Không chỉ để tăng giá trị bền vững và nhu cầu hưởng thụ cuộc sống của người dân mà các khu công cộng này còn khẳng định giá trị thương hiệu của nhà đầu tư vì trách nhiệm với cộng đồng và vì nụ cười của thế hệ tương lai. Các cơ quan quản lý cũng nên có định hướng trong việc khuyến khích phát triển diện tích khu vui chơi và quản lý chặt chẽ việc thi công các dự án có khiết kế có khu vui chơi.

Hầu hết các khu đô thị mới hiện nay trên địa bàn thành phố đều không có khoảng không gian công cộng sinh hoạt chung dành cho trẻ em mà nếu có thì chi phí đắt đỏ và không phải gia đình nào cũng có điều kiện để con em mình tham gia.